Presenteren van effecten op natuur

Presenteer de wettelijke kosten voor compensatie en mitigatie expliciet

Er gelden enkele aandachtspunten bij de presentatie van effecten op natuur. In de eerste plaats is de richtlijn, dat wanneer mitigerende en/of compenserende maatregelen worden genomen zonder dat een wettelijke verplichting geldt, deze maatregelen als aparte beleidsvariant in de MKBA moeten worden opgenomen (zie ook Beleidsalternatieven). Presenteer daarom expliciet de wettelijke kosten voor compensatie en mitigatie in de MKBA-tabel. Daarmee kan worden voorkomen dat de richtlijn over het hoofd gezien en wettelijke en niet-wettelijke kosten in één post gepresenteerd worden.

Presenteer de effecten voor en na compensatie

Een tweede aandachtspunt betreft de wijze waarop natuurcompensatie wordt gepresenteerd. Bij Natuur werd al aangehaald, dat inzicht in kosten en baten van mitigatie verdwijnt als alleen de resterende situatie na compensatie wordt gepresenteerd bij de baten, en de kosten van compensatie niet expliciet worden gemaakt (maar deel zijn van een overkoepelende post investeringskosten). Het is raadzaam om in de MKBA-tabel(len) zowel de omvang van de effecten te laten zien na compensatie, als de effecten vóór compensatie. Presenteer ook de kosten van mitigatie apart.

Gebruik natuurpunten en presenteer deze naast het MKBA-saldo

Tot slot, wordt aanbevolen om natuurpunten te gebruiken om het effect op biodiversiteit in beeld te brengen en om deze naast het MKBA-saldo te presenteren.

Voorbeeldtabel

Tabel 10.5 geeft een voorbeeld van hoe effecten op natuur gepresenteerd kunnen worden. Hierin worden, de effecten gepresenteerd van twee alternatieven voor het verhogen van de waterveiligheid in vier klimaatscenario’s voor de voorbeeldcasus Hogedijk. De maatregelen in de alternatieven diepen we niet verder uit, het gaat in dit voorbeeld om de wijze van presenteren. De effecten op natuur komen op drie manieren tot uiting:

1. De tabel laat eerst de investeringskosten (A1) zien van de beleidsalternatieven, exclusief de kosten van mitigatie en compensatie. De kosten van mitigatie en compensatie worden apart inzichtelijk gemaakt (A3 en A4). Zonder deze maatregelen zouden negatieve effecten op natuur kunnen ontstaan. Een deel van deze effecten kon in het voorbeeld van Hogedijk gemonetariseerd worden via effecten op ecosysteemdiensten (A5). Daarentegen hebben de mitigatie- en compensatiemaatregelen ook enkele baten die gemonetariseerd konden worden (A6) (we diepen deze voor dit voorbeeld niet verder uit). Door deze baten kunnen de gemonetariseerde negatieve effecten (deels) worden gecompenseerd. Dat effect is te zien in het gemonetariseerd effect ná mitigatie en compensatie (A7). 
2. De tabel toont vervolgens de kans dat wettelijke natuurbeschermingsnormen niet worden gehaald zonder natuurcompensatie. Dit geeft informatie over risico’s die bij elk beleidsalternatief horen. Er is daarbij gekeken naar het percentage van de onderzochte vogelsoorten waarvoor de gestelde instandhoudingsdoelen waarschijnlijk niet worden bereikt (B8). Ook is gekeken naar het effect op planten en vissoorten die karakteristiek zijn voor de ecologische toestand van het water (B9-10).
3. Als laatste toont de tabel het effect op biodiversiteit aan de hand van natuurpunten (C11).

Tabel 10.5 Verschillende manieren om effecten op natuur te presenteren in de MKBA (fictieve getallen)