Kengetallen Bereikbaarheid
Omdat voor infrastructuurprojecten het verbeteren van bereikbaarheid een belangrijke verwachte winst is, behandelen we kort enkele belangrijke kengetallen die dit uitdrukken.
Waardering van tijd (value of time)
De maatschappelijke waarde van kortere reistijden is afkomstig van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Basis hiervoor is een onderzoek dat in 2013 door een consortium onder leiding van onderzoeksbureau Significance is opgesteld. Sleutel voor de waardering van tijd is de mate waarin reizigers bereid zijn te betalen voor een uur tijdwinst.
Er zijn value-of-time-getallen voor:
- weggebruikers
- treinreizigers
- OV (bus, tram, metro)
- fiets
Waardering van betrouwbaarheid (value of reliability)
In hetzelfde onderzoek naar de maatschappelijke waarde van kortere reistijden van het KiM wordt de waardering van betrouwbare reistijden benoemd. Het bepalen van de betrouwbaarheid van reistijden kan complex zijn. Het voor de MIRT-verkenningen van wegprojecten gebruikte verkeersmodel (NRM) berekent op verzoek de betrouwbaarheid.
De prognosewaarden in de kengetallen bereikbaarheid zijn tot stand gekomen door het toepassen van de nieuwste scenario's van het Centraal Planbureau (CPB) en Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) op het gebied van welvaart en leefomgeving (WLO).
Groeicijfers
Voor een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) van weginfrastructuurprojecten worden de baten gebaseerd op de uitkomsten van het Nederlands Regionaal Model (NRM) voor een bepaald zichtjaar en meestal berekend voor een zichtperiode van 100 jaar. Dit betekent dat de modeluitkomsten voor een bepaald zichtjaar gebruikt moeten worden voor het bepalen van de baten voor de gehele zichtperiode. Hiervoor zijn kengetallen nodig voor de jaarlijkse groei in de zichtperiode vóór en ná het zichtjaar. Deze kengetallen staan en worden toegelicht in de notitie ‘Groeicijfers verkeer en verliestijd voor MIRT- wegprojecten’.
Voor de bepaling van weekenddageffecten op basis van werkdageffecten in MKBA’s voor wegprojecten zijn er ophoogfactoren beschikbaar van werkdag naar jaartototaal. Zie hiervoor de publicatie: ophoogfactoren van werkdag naar jaartotaal in MKBA
De Value of Time in het wegverkeer
WLO-scenario laag
| Type verkeer | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Vracht | 45,16 | 46,66 | 48,62 | 51,45 | 55,56 |
| Woonwerk | 9,25 | 9,55 | 9,96 | 10,54 | 11,38 |
| Zakelijk | 28,49 | 29,43 | 30,67 | 32,45 | 35,05 |
| Overig | 7,50 | 7,75 | 8,08 | 8,54 | 9,23 |
WLO-scenario hoog
| Type verkeer | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Vracht | 45,16 | 47,79 | 52,30 | 57,41 | 63,67 |
| Woonwerk | 9,25 | 9,78 | 10,71 | 11,76 | 13,04 |
| Zakelijk | 28,49 | 30,15 | 32,99 | 36,22 | 40,17 |
| Overig | 7,50 | 7,94 | 8,69 | 9,54 | 10,58 |
Bron: De maatschappelijke waarde van kortere en betrouwbaardere reistijden. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), 2013
In bovenstaande tabellen staan de prognosewaarden voor de reistijdwaardering op de weg. In het achtergrondrapport over de waarde van kortere en betrouwbaardere reistijden is een gemiddelde motiefverdeling en bezettingsgraad te vinden. Het is bij grotere studies echter van belang dat dit preciezer en actueler wordt gemodelleerd.
De Value of Time van treinreizigers
WLO-scenario laag
| Type reiziger | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Woonwerk | 11,50 | 11,85 | 12,65 | 13,57 | 14,61 |
| Zakelijk | 20,01 | 20,61 | 22,01 | 23,61 | 25,41 |
| Overig | 7,00 | 7,21 | 7,70 | 8,26 | 8,89 |
| Gemiddeld | 9,29 | 9,57 | 10,22 | 10,97 | 11,80 |
WLO-scenario hoog
| Type reiziger | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Woonwerk | 11,50 | 12,08 | 13,23 | 14,84 | 16,45 |
| Zakelijk | 20,01 | 21,01 | 23,01 | 25,81 | 28,61 |
| Overig | 7,00 | 7,35 | 8,05 | 9,03 | 10,01 |
| Gemiddeld | 9,29 | 9,76 | 10,69 | 11,99 | 13,29 |
Bron: De maatschappelijke waarde van kortere en betrouwbaardere reistijden. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), 2013.
De Value of Time van reizigers in de bus, tram en metro
WLO-scenario laag
| Type reiziger | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Woonwerk | 7,75 | 7,98 | 8,53 | 9,15 | 9,84 |
| Zakelijk | 19,51 | 20,10 | 21,46 | 23,02 | 24,78 |
| Overig | 6,00 | 6,18 | 6,60 | 7,08 | 7,62 |
| Gemiddeld | 6,73 | 6,93 | 7,40 | 7,94 | 8,55 |
WLO-scenario hoog
| Type reiziger | 2010 | 2020 | 2030 | 2040 | 2050 |
|---|---|---|---|---|---|
| Woonwerk | 7,75 | 8,14 | 8,91 | 10,00 | 11,08 |
| Zakelijk | 19,51 | 20,49 | 22,44 | 25,17 | 27,90 |
| Overig | 6,00 | 6,30 | 6,90 | 7,74 | 8,58 |
| Gemiddeld | 6,73 | 7,07 | 7,74 | 8,68 | 9,63 |
De Value of Time van fietsers
Wilt u gegevens over de Value of Time van fietsers? Neem dan contact op.
Disclaimer
Het kan gebeuren dat er een fout of onduidelijkheid staat in een van de tabellen met kengetallen op deze website. Wij vragen u in dat geval vriendelijk om ons hierop te wijzen. Het Steunpunt Economische Expertise is niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke toepassing van kengetallen in maatschappelijke kosten-batenanalyses. Die verantwoordelijkheid blijft bij de opsteller van de maatschappelijke kosten-batenanalyse. Bij vragen of twijfel kan het Steunpunt Economische Expertise wel adviseren of, bij terugkerende kwesties, een memo of nieuwe richtlijn publiceren.